Πέρσες του Αισχύλου

 

Οι στοίβες των άφωνων πτωμάτων θα προειδοποιούν

τα μάτια των ανθρώπων, μέχρι την τρίτη γενιά,

ότι οι θνητοί δεν πρέπει να περηφανεύονται πάνω από το μέτρο

γιατί η ύβρις, σαν ωριμάσει, φέρνει στη σοδειά της το στάχυ της άτης, και δρέπει συγκομιδή γεμάτη δάκρυα

________________

(για την αιματηρή πανωλεθρία του Περσικού στρατού στις Πλαταιές το 479 π.Χ)

 

Ποίηση του Σοφοκλή - α΄ Στάσιμο της Αντιγόνης- 

Από την Χαϊντεγκεριανή μετάφραση

Πολλαπλό το ανοίκειο, τίποτα όμως

δεν κινείται ανοικειότερο ξεπερνώντας τον άνθρωπο,

Αυτός οδεύει πέρα απο την αφρισμένη φουσκοθαλασσιά

με του νοτιά τη χειμωνιάτικη θύελλα

και διασχίζει τα βουνά

και τ' άγρια φαράγγια των κυμάτων.

Και την υπέρτατη των θεών, τη γη,

την καταπονάει την ακατάλυτα ακάματη, 

ανατρέποντας τη χρόνο με το χρόνο

πηγαινοφέρνοντας με τ' άλογα

τ' αλέτρια.

Και το ελαφρά αιωρούμενο σμήνος των πουλιών

τυλίγει και κυνηγάει

όλα τα ζώα της άγριας φύσης

και τα ζωντανά που κατοικούν στη θάλασσα,

ο αγχίνους άνθρωπος.

Αυτός καταδαμάζει με τεχνάσματα το ζώο,

που στα βουνά διανυκτερεύει και περιπλανιέται,

του αλόγου τον τράχηλο με την άγρια χαίτη

και τον ανίκητο ταύρο

αναγκάζει σε υποταγή,

τον ξύλινο ζυγό περνώντας στο λαιμό τους.

Και με τον ήχο της λέξης

και με τη γοργή σαν τον άνεμο κατανόηση

εξοικειώθηκε και με το σθένος

της κυριαρχίας πάνω στις πόλεις.

Και πως να ξεφεύγει έχει σκεφθεί,

από την έκθεση στα βέλη

των κακοκαιριών και της νυχτερινής παγωνιάς.

Καθ' οδόν ταξιδεύοντας παντού, χωρίς πείρα και διέξοδο

φθάνει στο τίποτα.

Από τη μόνη πίεση, το θάνατο, δεν καταφέρνει 

ποτέ με φυγή ν' αμυνθεί

ακόμα και αν πετυχαίνει από ανίατη αρρώστια

επιδέξιο ξεγλίστηρμα

Παρά τη σοφία, καθώς την τέχνη

της γνώσης κυριαρχεί περ' από κάθε ελπίδα,

ξεπέφτει τη μια στο κακό,

την άλλη πετυχαίνει  το αγαθό.

Ανάμεσα στους νόμους της γης και την 

ένορκη δίκη των θεών  πορεύεται.

Υψούμενος πάνω απ' τον τόπο, χάνει τον τόπο

αυτός, για τον οποίο πάντα το μη-ον είναι

χάριν της τόλμης.

Ας γίνει έμπιστος στην εστία μου,

ούτε να μοιράζεται τις απόψεις του η γνώση μου,

αυτός που τέτοια κάνει έργα 

 

 

Μάνος Ελευθερίου - Η δόξα των ανέμων

Οχτώ Νοέμβρη. Εποχή των χρυσανθέμων

γυαλί σπασμένο το κορμί σου καταγής.

Ντυμένη θαύματα στη δόξα των ανέμων

τον αιματόφυρτο καιρό αιμορραγείς.

 

Οχτώ Νοέμβρη πια ποτέ δε θα ξανάρθει

σαν θεατρίνα που έχει σβήσει αλκοολική

κι ένα παιδί που μεγαλώνει μες στη στάχτη

θα διδαχτεί απ' τους θεούς τη μαντική.

 

Μες στα νεκρά τα καφενεία πέφτει χιόνι

κι έξω περνάει μια κηδεία της συμφοράς.

Των αισθημάτων λάμπει πάντοτε το αφιόνι

σ' ένα κουτί μέσα κλεισμένο ζαφοράς.

 

Πρέπει να μάθεις να διαβάζεις το σκοτάδι

σαν ένα σώμα, στην αρχή συλλαβιστά.

Να κατακτήσεις και το μπλέ που είναι στον Άδη.

Να ιδρώνουν θάνατο οι χορδές και τα πνευστά.

 

Σ' ένα δωμάτιο τρεις γιατροί συλλογισμένοι

πίνουν θανάτους μιας ζωής πριν μ' αρνηθεί.

Και συνεχώς με ψηλαφίζουν σαστισμένοι

γιατί το μέλλον μου λυσσάει για να σωθεί.

 

Παλιά φεγγάρια της αγάπης τα μπακίρια.

Πλεχτές κουβέρτες με τοπάζι και χρυσό.

Μυρίζουν κίτρινο και δάφνη τα σανίδια

και πίνω αρώματα και οινόπνευμα να ζω.

 

Μες στις βελόνες του ένας ράφτης καρφωμένος --

διαμάντια το αίμα του, καρφίτσες και κλωστές.

Ένα παλτό μεταποιεί σαν μαγεμένος

να το φορέσουν των ανέμων εραστές.

 

Οχτώ Νοέμβρη και το σπίτι ταξιδεύει

σ' ενός σουλτάνου τις αυλές ψηφιδωτό.

Του σώματός μας τα κρυφά και τα ερέβη

μόνο της τέχνης μας φυλούν την κιβωτό.

 

Ποιμένες άγγελοι στα μωβ των αθανάτων

πενθούν και ψάλλουν τη μεσίστια ζωή.

Κι εγώ στο έλεος πενθώ των αοράτων

και των προβάτων που πηγαίνουν για σφαγή.

 

Απόψε τίποτα δεν έχεις να δηλώσεις.

Η νομιμότητά σου εξωπραγματική.

Αρκεί σαν γράμμα τη ζωή σου να διπλώσεις

κι ύστερα παίζεις κοπτική και ραπτική.

 

Οχτώ Νοέμβρη. Εορτή των Αρχαγγέλων.

Των Μιχαήλ και Γαβριήλ Ταξιαρχών.

Δεν έχει νόημα πως κάψαμε το μέλλον.

Το κέρδος μένει και σωμάτων και ψυχών.

 

Κι όπως τις ροζ τις εποχές των χρυσανθέμων

πλανόδιοι θίασοι πουλούσαν μαγικά

έτσι κι εσύ μέσα στη δόξα των ανέμων

τα αινίγματά σου αθροίζεις με μηδενικά.

_____________

*Από την ποιητική συλλογή "Η πόρτα της Πηνελόπης" 2003 εκδόσεις Γαβριηλίδη.

 

Σοφοκλέους , Αίας

 

                      Ο Αίας του Σοφοκλή, ο άριστος των Ελλήνων

Πλαστός λόγος Αίαντα

… Ο μέγας ο άπειρος χρόνος

αποκαλύπτει τα κρυφά

τα φανερά τα κρύβει

ανέλπιστο δεν είναι τίποτε

τα πάντα καταρρέουν

κι ο φοβερός ο όρκος

κι η σιδερένια θέληση

 

… Ο δίσκος των ωρών  γυρίζει

κι η σκοτεινή νυχτιά

χωνεύεται

καθώς η μέρα λαμπροφέγει

καταλαγιάζουν  των ανέμων

οι φοβερές ριπές

κι οι στεναγμοί του  πόντου

βυθίζονται στον ύπνο

κι ο ύπνος που δαμάζει τα πάντα

αφήνει λυτά τα δεσμά

και λευτερώνει της ψυχής

τ’ απωθημένα

 

Οδυσσέας

… Εμείς οι θνητοί, όσο ζούμε,

είμαστε σαν είδωλα

κάποιου φανταστικού

καθρέπτη

σαν κούφιες άδειες σκιές

 

Φθινοπώρου ισημερία

 

Σε ματωμένες αυγές θα χαθούμε

τα πρώτα χρόνια θα νοσταλγήσουμε

κι όταν θα ξεμακραίνουμε

απ’ της φυγής μας τα δάκρυα

σ’ ένα ταξίδι θα ξεχαστούμε.

Θα σε γυρέψω πάλι σ’ ένα χαμόγελο

σε κάποιο πρόσωπο θα σε ξαναδώ

και σε υπολείμματα από φωνές

θα ξαναψάξω εκείνο το θαύμα

που χρόνια μου γυρνά την πλάτη.

Μοιρολογώ πάνω στο θώρακα

της σκυθρωπής σου αθωότητας,

μέσα στην παρακμή ξεκλειδώνω

όλους τους συνειρμούς της ζωής

κι εκείνο της λύπης το μειδίαμα.

Άλλη μια μέρα μου έταξε

και βιαστικά με προσπέρασε

αφήνοντας πίσω της

έναν άγνωστο καιρό

κι ένα χλωμό Σεπτέμβρη.

Σε μια σκοτεινιασμένη επιβίωση

το χέρι που μ’ ακούμπησε ζυγώνω

τη ζωή μου περνάω μέσα από

τις αποχρώσεις του ανεξόφλητου

και απομακρύνομαι από αυτούς

που προσποιούνται τον εαυτό τους.

Ψίθυρος η ζωή σέρνεται δίπλα μου.

______________

Του Γιάννη Μπερούκα

 

Απομάκρυνση

 

Ξεμακραίνω…

Γίνομαι αόρατη

Μετουσιώνομαι

σε στοιχειό της φύσης…

 

Ξεμακραίνω…

Γίνομαι θρόισμα στα φύλλα

της ανθισμένης ροδιάς…

Άνεμος παγωμένος στα κλαράκια

των γυμνών δέντρων…

Χαμόγελο στο κεφαλάκι

των χρυσών ηλίανθων…

Τραγούδι μελαγχολικό στο άγγιγμα

των κυμάτων στους βράχους…

 

Ξεμακραίνω…

Αστέρι δειλό

στην κόγχη των νεφών λικνίζομαι

Τα όνειρά σου λαθραία

να φωτίζω τις ασέληνες βραδιές…

 

Ξεμακραίνω…

Την αιμάσσουσα καρδιά μου

επιμελώς κρατώ κρυμμένη…

 

Ξεμακραίνω…

Γίνομαι μνήμη

Γίνομαι φυλαχτό

Τις επικίνδυνες διαδρομές σου

να προσέχω…

 _____________

Αθηνά Ζωγράφου,“Στο λίκνο των νεφών” (εκδόσεις Υδράνη, 2021)

 

Σαμ ελ Νεσίμ

Το Σαμ ελ Νεσίμ είναι μια εθνική αιγυπτιακή εορτή που σηματοδοτεί τ΄ αρχίνημα της Άνοιξης και συμπίπτει με τη χριστιανική Δευτέρα του Πάσχα, μια εορτή που οι ρίζες της φθάνουν στην αρχαιότητα, τότε που εορταζόταν η ¨Shemu¨, η μέρα της δημιουργίας, που χρονικά τοποθετούταν στην περίοδο της συγκομιδής.

Το ωχρόν μας Μισίρι

με βέλη ο ήλιος πλήρη

πικρίας και πείσματος καίει και δέρει,

και με δίψαν και νόσον το καταπονεί.

 

Το γλυκύ μας Μισίρι

εν μια γελαστή πανηγύρει

μεθά, λησμονεί, και κοσμείται, και χαίρει,

και τον τύραννον ήλιον περιφρονεί.

 

Το ευτυχές Σαμ ελ Νεσίμ την άνοιξιν αγγέλλει,

της εξοχής πανήγυρις αθώα.

Κενούτ’ η Αλεξάνδρεια, κι οι δρόμοι οι πυκνοί της.

Το ευτυχές Σαμ ελ Νεσίμ να εορτάσει θέλει

ο αγαθός Αιγύπτιος και γίνεται σκηνίτης.

Από παντού εξέρχονται τ’ αθρόα

 

των φιλεόρτων τάγματα. Πληρούται το Γκαμπάρι

και η γλαυκή, ρεμβώδης Μαχμουδία.

Το Μεξ, το Μοχαρέμβεη, το Ράμλιον πληρούνται.

Και αμιλλώντ’ αι εξοχαί τα πλείστα τίς θα πάρει

κάρα, εφ’ ών πλήθη λαού ευδαίμον’ αφικνούνται

 

εν σοβαρά, ησύχω ευθυμία.

Διότι ο Αιγύπτιος και εις το πανηγύρι

διατηρεί την σοβαρότητά του.

Μ’ άνθη κοσμεί το φέσι του· αλλά το πρόσωπόν του

είν’ απλανές. Μονότονον ασμάτιον μορμύρει,

χαρούμενος. Κέφι πολύ έχ’ εις τον λογισμόν του,

ολίγιστον εις τα κινήματά του.

Δεν έχει το Μισίρι μας πλουσίαν πρασινάδα,

δεν έχει ρύακας τερπνούς ή βρύσεις,

δεν έχει όρη υψηλά και με σκιάν ευρείαν.

 

Αλλ’ έχει άνθη μαγικά, πύριν’ από την δάδα

του Φθα πεσόντα· πνέοντα άγνωστον ευωδίαν

μύρα, εν οις λιποθυμεί η φύσις.

Εν μέσω κύκλου θαυμαστών θερμώς επευφημείται

γλυκύς μογάννι φήμης ευρυτάτης.

 

Εν τη τρεμούση του φωνή ερωτικαί οδύναι

στενάζουσι· το άσμα του πικρά παραπονείται

κατά της ελαφράς Φατμά ή της σκληράς Εμίνε,

κατά της Ζέναπ της πονηροτάτης.

Με τας σκηνάς τας σκιεράς και το ψυχρόν σερμπέτι

 

διώκονται ο καύσων και η σκόνη.

Φεύγουν αι ώραι ως στιγμαί, ως ίπποι εσπευσμένοι

εν πεδιάδι ομαλή, και η λαμπρά των χαίτη

επί της πανηγύρεως φαιδρώς εξαπλωμένη

το ευτυχές Σαμ ελ Νεσίμ χρυσώνει.

 

Το ωχρόν μας Μισίρι

με βέλη ο ήλιος πλήρη

πικρίας και πείσματος καίει και δέρει,

και με δίψαν και νόσον το καταπονεί.

Το γλυκύ μας Μισίρι

 

εν μια γελαστή πανηγύρει

μεθά, λησμονεί, και κοσμείται, και χαίρει,

και τον τύραννον ήλιον περιφρονεί.

_______________________________________

ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΑΒΑΦΗΣ, «ΑΠΟΚΗΡΥΓΜΕΝΑ», (1886–1898)

 

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΙ Η ΘΑΛΑΣΣΑ

Ελεύθερε άνθρωπε, τη θάλασσα λατρεύεις πάντοτε !

Είν΄ο καθρέφτης σου η θάλασσα• και την ψυχή σου συλλογιέσαι

Στ΄ατέλειωτο κυμάτισμά της,

Κι είναι το πνεύμα σου άβυσσος το ίδιο πικρή.

 

Ω, πως σ΄αρέσει στην εικόνα σου την ίδια να βουτάς•

Να τη φιλάς με μάτια, χέρια, κι η καρδιά σου

Απ΄το μουρμούρισμά της κάποτε να φεύγει

Μπροστά σε τούτο τ΄άγριο κι αδάμαστο παράπονο.

 

Κι οι δυο σας σκοτεινοί κι ευγενικοί το ίδιο:

Φίλε, κανείς το βάθος των αβύσσων σου δεν άγγιξε•

Ω θάλασσα, ποτέ κανείς δεν γνώρισε τα μύχια πλούτη σου,

Που η ζήλεια σου σφικτά κρατά και τα φυλάει!

 

Κι ωστόσο αμέτρητους αιώνες σεις οι δυο

Ένας τον άλλο πολεμάτε δίχως τύψη ή έλεος,

Τόσο αγαπάτε το ίδιο σφαγή και θάνατο,

Αιώνιοι αντίπαλοι, αδέλφια αδίστακτα!

_____________________

«O Άνθρωπος και η Θάλασσα». Από την ποιητική συλλογή του C. Baudelaire – Τα Άνθη του Κακού

 

Η ποίηση του Τίτου Πατρίκιου «ἀλλά μ ̓ ὁ λυσιμελὴς ὦταῖρε δάμναται πόθος», περίφραση από σπάραγμα του λυρικού Αρχιλόχου

 

"Το φταίξιμο"

 

«Μια βέβαιη λύση η σάρκα

ένας εκβιασμός συγχώρεσης

 για το φταίξιμο που δεν σώνεται

το φταίξιμο που θα ξανάρθει

Κάτω από τα σκοτεινά αγκαλιάσματα

η άβυσσος των καθημερινών πραγμάτων.

 

«Επούλωση»

Το θέλεις δεν το θέλεις

Κλείσαν με τον καιρό πολλές πληγές

Και ποιος να δεί πως σέρνονται

Βουβά, κάτω απ’ το δέρμα

Σαν εσωτερικές αράχνες..

____________________________________

Από τη συλλογή "Λυσιμελής πόθος", 2014

 

Μαθήματα ισόβιας ευτυχίας από τον Όσκαρ Ουάιλντ

 

Εκτός από σπουδαίος συγγραφέας, δραματουργός και αμφισβητίας, ο Όσκαρ Ουάιλντ θεωρείται ο καλύτερος δημιουργός αφορισμών της σύγχρονης ιστορίας. Οι διάσημοι συλλογισμοί που συμπύκνωνε σε μία και μόνη φράση είναι ανατρεπτικοί και βαθυστόχαστοι μαζί. Ο Άλαν Πέρσι αναλύει τον Ουάιλντ στο βιβλίο 99 μαθήματα σοφίας για μια ευτυχισμένη ζωή εδώ και τώρα, που κυκλοφορεί από τις εκδ. Πατάκη, κι εμείς διαλέξαμε τρία αποσπάσματα για τη ζωή και την ευτυχία.

 

«Η ΚΑΘΑΡΗ ΚΑΙ ΑΠΛΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΣΠΑΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΘΑΡΗ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΗ». Η αφετηρία των περισσότερων τριβών μεταξύ των ανθρώπινων πλασμάτων είναι ότι πιστεύουμε πως η αλήθεια μας είναι αλάνθαστη και βρίσκεται πάνω από την αλήθεια κάθε άλλου ανθρώπου. Η στάση αυτή μάς κάνει να φερόμαστε με ακαμψία και να δείχνουμε ελάχιστη συναισθηματική κατανόηση για τους άλλους. Το να βαδίζεις στη ζωή με βεβαιότητες είναι ο καλύτερος τρόπος να καταλήξεις θυμωμένος με όλο τον κόσμο.

Για να καταπολεμήσει τον πειρασμό της μονοσήμαντης σκέψης, ο διάσημος ψυχολόγος Έντουαρντ ντε Μπόνο μάς προτείνει τα παρακάτω εργαλεία για να αναπτύξουμε την παράπλευρη σκέψη:

Να αλλάξουμε την ορθολογική ανάλυση με πρόκληση. Αντί να εκτιμούμε πώς είναι τα πράγματα, ας παίξουμε με το πώς θα μπορούσαν να είναι αν…

Να είμαστε αυθόρμητοι και να «ανοίγουμε τα φράγματα» για να μπαίνουν κάθε είδους ιδέες, όπως συμβαίνει σε μια συνεδρία brain-storming.

Να αφήνουμε κατά μέρος τις παλιές εκτιμήσεις ή κρίσεις, δηλαδή: να παράγουμε ιδέες χωρίς προκαταλήψεις.

Να αποδεχόμαστε όλους τους πιθανούς δρόμους και να αποφεύγουμε τις ετικέτες στην άσκηση της σκέψης.

«Η ΚΑΡΔΙΑ ΕΙΝΑΙ ΦΤΙΑΓΜΕΝΗ ΓΙΑ ΝΑ ΡΑΓΙΖΕΙ». Ο Όσκαρ Ουάιλντ αγάπησε με πάθος επειδή ήξερε πως κανένα παιχνίδι δεν συγκρίνεται με το παιχνίδι δύο ανθρώπων που αγγίζονται και γνωρίζονται, δύο πλασμάτων που προσπαθούν να προσεγγίσουν το ένα το άλλο, διακινδυνεύοντας έτσι να πληγωθούν βαθιά.

Ωστόσο, όπως επανειλημμένα έλεγε, υπάρχει σ’ αυτά τα βάσανα μια ομορφιά. Το ίδιο διαβεβαιώνει και ο Τζιάκομο Λεοπάρντι σ’ ένα από τα πιο γνωστά του ποιήματα:

Τα μυστικά της ανθρώπινης καρδιάς

είναι κάποτε τόσο βαθιά<

που δεν μπορείς εύκολα να τα κατανοήσεις·

γι’ αυτόν τον λόγο,

οι καλύτερες στιγμές ενός έρωτα

είναι όταν σε κυριεύει

μια ήρεμη, γλυκιά μελαγχολία

όταν κλαις και δεν ξέρεις γιατί·

όταν αβίαστα υποκύπτεις

μπροστά σε μια συμφορά

χωρίς να ξέρεις ποια είναι·

όταν ευφραίνεσαι μ’ ένα τίποτα

και χαμογελάς με ακόμα λιγότερα…

Μπορεί όταν παραδινόμαστε σε κάποιον που αγαπάμε να εκθέτουμε το πιο ευαίσθητο όργανό μας, δεν πρέπει όμως να φοβόμαστε τον τρελό έρωτα. Ο ίδιος ο Ουάιλντ έλεγε πως ο Θεός μπορεί να μπει μόνο μέσα από μια ραγισμένη καρδιά.

«Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ Η ΖΩΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΖΟΥΜΕ». Το δράμα πολλών ζωών είναι η αναμονή για κάτι εξαιρετικό ή διαφορετικό, που θα μας επιτρέψει να ΖΗΣΟΥΜΕ με κεφαλαία. Ωστόσο, αυτή ακριβώς η παθητική στάση είναι που εμποδίζει τη ζωή που επιθυμούμε επιτέλους να ξεκινήσει.

Αυτή η υπαρξιακή στάση εικονογραφείται υπέροχα στο μυθιστόρημα του Ντίνο Μπουτζάτι, Η έρημος των Ταρτάρων, όπου ένας αξιωματικός που φιλοδοξεί να φτάσει στη δόξα περιμένει επ’ άπειρον στο φρούριό του την επίθεση κάποιων βαρβάρων που ποτέ δεν φτάνουν. Η λαχτάρα για «αυθεντική ζωή» ξεκινάει από την πρώτη μέρα που εγκαταλείπει το σπίτι του ψάχνοντας για το στοιχειό του:

Μόλις έγινε αξιωματικός, ο Τζοβάνι Ντρογκο έφυγε ένα πρωινό του Σεπτέμβρη από την πόλη για το Φρούριο Μπαστιάνι, τον πρώτο του προορισμό. Έδωσε διαταγή να τον ξυπνήσουν νύχτα ακόμα και φόρεσε πρώτη φορά τη στολή του υπολοχαγού. Μετά, κοιτάχτηκε στον καθρέφτη κάτω από το φως μιας λάμπας πετρελαίου, χωρίς πάντως να νιώσει τη χαρά που περίμενε. Στο σπίτι βασίλευε βαθιά σιωπή, ακούγονταν μόνο ελαφροί θόρυβοι σ’ ένα διπλανό δωμάτιο: η μητέρα του σηκωνόταν για να τον αποχαιρετήσει. Ήταν η μέρα που περίμενε χρόνια, η αρχή της αυθεντικής ζωής του.

Αντί να κλείνεται σ’ ένα φρούριο περιμένοντας να δει πώς θα πάνε τα πράγματα, ο συβαρίτης της ζωής κοιτάζει γύρω του για να γευτεί τους καρπούς κάθε στιγμής.

 

__________

Αντικλείδι , https://antikleidi.com

ΜΠΑΜΠΗΣ ΤΣΕΡΤΟΣ - ΔΑΚΡΥ ΣΤΟ ΓΥΑΛΙ

 Τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Συμεών εὐχή μυστική, δι᾿ ἧς ἐπικαλεῖται τό Πνεῦμα τό Ἅγιον ὁ αὐτό προορῶν.

…Ἐλθέ, ὅν ἐπόθησε καί ποθεῖ ἡ ταλαίπωρός μου ψυχή,

ἐλθέ ὁ μόνος πρός μόνον, ὅτι μόνος εἰμί, καθάπερ ὁρᾷς!

Ἐλθέ ὁ χωρίσας ἐκ πάντων

καί ποιήσας με μόνον ἐπί τῆς γῆς,

ἐλθέ ὁ γενόμενος πόθος αὐτός ἐν ἐμοί

καί ποθεῖν σε ποιήσας με, τόν ἀπρόσιτον παντελῶς!

Ἐλθέ ἡ πνοή μου καί ἡ ζωή,

ἐλθέ ἡ παραμυθία τῆς ταπεινῆς μου ψυχῆς,

ἐλθέ ἡ χαρά καί ἡ δόξα καί ἡ διηνεκής μου τρυφή!

_________________________

 

ΤΕΛΕΙΩΜΕΝΑ [1910, 1911]

Μέσα στον φόβο και στες υποψίες,

με ταραγμένο νου και τρομαγμένα μάτια,

λυώνουμε και σχεδιάζουμε το πώς να κάμουμε

για ν’ αποφύγουμε τον βέβαιο

τον κίνδυνο που έτσι φρικτά μας απειλεί.

Κι όμως λανθάνουμε, δεν είν’ αυτός στον δρόμο·

ψεύτικα ήσαν τα μηνύματα

(ή δεν τ’ ακούσαμε, ή δεν τα νοιώσαμε καλά).

Άλλη καταστροφή, που δεν την φανταζόμεθαν,

εξαφνική, ραγδαία πέφτει επάνω μας,

κι ανέτοιμους — πού πια καιρός — μας συνεπαίρνει.

 

(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)

 

«Θεωρώ ότι είναι υπέροχο όταν κάποιος κρυφά προσεύχεται για σένα, δεν ξέρω άλλη πιο βαθιά και καθαρή αγάπη..»

 

Ιβάν Τουργκένιεφ

Μαρίζα Ρίζου: Ζητάτε να σας πω

 

"Ελληνικό Πάσχα"

 
Πάνω απ’ τη βουή του Αρχιπελάγου, πάνω απ’την πράσινη γη, πάνω απ’τα πρώτα κλωνιά που άνθισαν, η νύχτα κρεμάστηκε απ’τη χώρα των Ελλήνων. Στάθηκε κι’ έσκυψε ν’ αφουγκραστεί το μήνυμα. Πάντα είναι ένα μήνυμα νάρθει απ’τη χώρα των Ελλήνων, πάντα η νύχτα του κόσμου έχει από εκεί να περιμένει.
«Η άνοιξη ήρθε», είπε η νύχτα. «Την άνοιξη είναι το Πάσχα των Ελλήνων. Απόψε είναι η Αναστάσιμη νύχτα τους. Όπου νάναι θάρθει η μεγάλη τους ώρα για το φως. Τότες η γη θα λάμψει πάλι, σα να φυτεύτηκε με άστρα. Όπου νάναι».
Έτσι έλεγε η νύχτα και περίμενε τη θαυμαστή ώρα ν’ ανάψουν στα γαλάζια βουνά, και στα άσπρα νησιά του Αρχιπελάγου, και στα φαράγγια, και στις πολιτείες, τα μηνύματα της ελπίδας. Η μέλισσα πέταξε το καλοκαίρι μες στον ήλιο που στραφτοκοπούσε πάνω στο θυμάρι και στον ανθό, έκανε μέλι καλό, έκανε κερί κίτρινο. Το κερί έφτασε στα χέρια των ανθρώπων, ο γέροντας ιερέας με τα’ άσπρα μαλλιά φάνηκε στην ωραία πύλη κρατώντας το φως. Το φως περνά απ’ τα χέρα του στα κίτρινα κεριά, περνά στη νύχτα, περνά αναστάσιμα στις καρδιές των ανθρώπων. Η μάνα μας στέκεται στην πόρτα του καλυβιού, με τη φλόγα του κεριού κάνει σταυρό στην πόρτα, ύστερα περνά το κατώφλι. Τα καλύβι είναι στο φαράγγι· το καλύβι είναι πλάι στη θάλασσα – μυρίζει χταπόδι και ψαρική. Η μάνα μας σταυρώνει τα μικρά της που δεν ξυπνήσαν, σβήνει το κερί, το βάνει πλάι στα εικονίσματα. Βγαίνει με τον άντρα της όξω και κοιτάζει με σιγουριά τη νύχτα.
«Χριστός Ανέστη!»
Η μάνα μας δε γελιέται. Ξέρει καλά το τι μέρες μέλλονταν στις μάνες που περάσαν πριν από κείνη σ’ αυτή τη γη, το τι μέρες μέλλονταν στις μάνες που θα περάσουν έπειτα από κείνη σ’ αυτή τη γη. Ξέρει πως πρέπει ν’ αναστήσει κόρες και γιους για να τυρρανιστούνε σ’ αυτό το χώμα και σ’ αυτή τη θάλασσα· να κάνουν να πιάσει η ελιά ρίζες στη ρίζα του βράχου, να πιάσει το παραγάδι ψάρι σε θάλασσα που στέρεψε. Ξέρει πως πάντα ήταν εδώ δύσκολα: και το ψωμί, και η αγάπη και η ελευθερία. Όμως έτσι το βρήκε, κι αλλιώς δε γίνεται να κάνει. Έμαθε ν’ αγαπά τη γη αυτή, να βασανίζεται στη γη αυτή και να περιμένει. Πάντα θάρθει μια άνοιξη, πάντα είναι νάρθει. Γι’ αυτό τα μεσάνυχτα, μια φορά κάθε χρονιά τα μεσάνυχτα, μήνυμα ελπίδας για την άνοιξη που έρχεται, για τον καλό καιρό που θάρθει στα φαράγγια και στα νησιά του Αρχιπελάγου, θα φυτευτούν στη γη τα άστρα: φλόγα που ξεκίνησε από θυμάρι και από ανθό, έγινε κερί κίτρινο, κι ύστερα έφτασε στα χέρια του γέροντα που τρέμανε στην Ωραία Πύλη καθώς περνούσαν το φως στα χέρια των ανθρώπων.
«Χριστός Ανέστη!»
«Η άνοιξη ήρθε», λέει πάλι σαν απόψε, έτος 1948,  η νύχτα. «Την άνοιξη είναι το Πάσχα των Ελλήνων. Απόψε είναι η νύχτα της ελπίδας. Όπου νάναι θάρθει η μεγάλη τους ώρα για το φως.»
Έτσι λέει η νύχτα. Γιατί ίσαμε αυτήν κανένα μήνυμα δεν είχε φτάσει για τη συμφορά που δέρνει τώρα τη χώρα των ελλήνων. Περίμενε η νύχτα.
«Όπου νάναι», λέει. «Όπου νάναι τ’ άστρα θα κατεβούν στη γη, θ’ ανάψουν.»
Όμως θα περιμένει μάταια. Γιατί, απόψε, στα φαράγγια μας και στα νησιά μας τα άστρα δε θ’ ανάψουν. Η μάνα μας θα σκύψει πάνω στα μικρά της να τα σκεπάσει, θα κάνει το σταυρό της και θα παρακαλέσει: Γι’ αυτά που είναι ανήξερα και δε φταίξαν, για τον άντρα της και τον αδερφό της που είναι όξω στη νύχτα με το αίμα, για τον άντρα και τον αδερφό που είναι όξω στη νύχτα και μέλλει να σκοτώσει. Ύστερα, όταν αυτό γίνει, η μάνα μας θα καθίσει απόψε και θα ξαγρυπνήσει καταμόναχη. Επειδή στην αναστάσιμη νύχτα απόψε δε θα βρει, σαν κάθε χρονιά, την ελπίδα, θα περιμένει απόψε την αυγή. Κι’ όταν θα χαράζει όξω, στα φαράγια και στα νησιά της Ελλάδας, εκείνη θα σκύψει πάλι ταπεινά και θα παρακαλέσει: Νάρθει τουλάχιστο, με τη μέρα η ελπίδα, τουλάχιστο η ελπίδα να μη χαθεί.
Ηλίας Βενέζης

Βασίλης Σκουλάς - Τα Αντίθετα (από την τηλεοπτική σειρά "Σασμός") - Off...