"Η τέχνη είναι ένας ελιγμός ευτυχίας ώστε να υπάρχουμε κάπως αναπαυτικά δυστυχισμένοι"

Διάλογος πρώτος

Σὰ νὰ μὴν ὑπήρξαμε ποτὲ

κι ὅμως πονέσαμε ἀπ᾿ τὰ βάθη.

Οὔτε ποὺ μᾶς δόθηκε μία ἐξήγηση

γιὰ τὸ ἄρωμα τῶν λουλουδιῶν τουλάχιστον.

Ἡ ἄλλη μισή μας ἡλικία θὰ περάσει

χαρτοπαίζοντας μὲ τὸ θάνατο στὰ ψέματα.

Καὶ λέγαμε πὼς δὲν ἔχει καιρὸ ἡ ἀγάπη

νὰ φανερωθεῖ ὁλόκληρη.

Μία μουσικὴ

ἄξια τῶν συγκινήσεών μας

δὲν ἀκούσαμε.

Βρεθήκαμε σ᾿ ἕνα διάλειμμα τοῦ κόσμου

ὁ σῴζων ἑαυτὸν σωθήτω.

Θὰ σωθοῦμε ἀπὸ μία γλυκύτητα

στεφανωμένη μὲ ἀγκάθια.

Χαίρετε ἄνθη σιωπηλὰ

μὲ τῶν καλύκων τὴν περισυλλογὴ

ὁ τρόμος ἐκλεπτύνεται στὴν καρδιά σας.

Ἐνδότερα ὁ Κύριος λειτουργεῖ

ἐνδότερα ὑπάρχουμε μαζί σας.

Δὲν ἔχει ἡ ἁπαλὴ ψυχὴ βραχώδη πάθη

καὶ πάντα λέει τὸ τραγούδι τῆς ὑπομονῆς.

Ὢ θὰ γυρίσουμε στὴν ὀμορφιὰ

μία μέρα…

Μὲ τὴ θυσία τοῦ γύρω φαινομένου

θὰ ἀνακαταλάβει, ἡ ψυχὴ τὴ μοναξιά της

____________

Νίκος Καρούζος

Θάνος Μικρούτσικος - Γιάννης Κούτρας - Γυναίκα - Official Audio Release

Χόρεψε πάνω στο φτερό
του καρχαρία,

παίξε στον άνεμο τη
γλώσσα σου και πέρνα,

αλλού σε λέγανε Γιουδίθ
εδώ Μαρία,

το φίδι σκίζεται στο
βράχο με τη σμέρνα.

Από παιδί βιαζόμουνα,
μα τώρα πάω καλλιά μου,

μια τσιμινιέρα με
όρισε, στον κόσμο και σφυρίζει,

το χέρι σου μου χάιδεψε
τα λιγοστά μαλλιά μου,

για μια στιγμή αν με
λύγισε, σήμερα δε με ορίζει.

Βαμμένη να σε φέγγει
κόκκινο φανάρι,

γιομάτη φύκια και
ροδάνθη αμφίβια μοίρα,

καβάλαγες ασέλωτο με
δίχως χαλινάρι,

πρώτη φορά σε μια
σπηλιά στην Άλτα Μίρα.

Σαλτάρει ο γλάρος, το
δελφίνι να στραβώσει,

τι με κοιτάς, θα σου
θυμίσω εγώ που μ' είδες,

στην άμμο πάνω σ' είχα
ανάστροφα ζαβώσει,

τη νύχτα που θεμέλιωναν
τις πυραμίδες.

Βαμμένη να σε φέγγει
φως αρρωστημένο,

διψάς χρυσάφι, πάρε,
ψάξε, μέτρα,

εδώ κοντά σου χρόνια
ασάλευτος να μένω,

πως να μου γίνεις
μοίρα, θάνατος και πέτρα.

 ___________________

Θάνος Μικρούτσικος -
Γιάννης Κούτρας - Γυναίκα από τον δίσκο Ο Σταυρός του Νότου του Νίκου Καββαδία

Κική Δημουλά, «Τρέχα γύρευε»

«Πότε πότε μας θυμάται το μέλλον

όσο μακριά κι αν βρίσκεται,

όλο και κάποιο μήνυμα λαβαίνουμε,

γραμμένο πάντα βιαστικά

γιατί διαρκώς αναχωρεί

για πιο μακριά ακόμα.

Τι να το κάνεις;

Γραφτά που μένουνε αδιάβαστα.

Κανείς δεν ξέρει από μας

να διαβάσει τι γράφει το μέλλον.

Παρεκτός κάτι ελάχιστες

γραμματιζούμενες ελπίδες.

Τρέχα γύρευε.»

 _______________________

(Από τη συλλογή Το τελευταίο σώμα σου, που εκδόθηκε το 1981)

"Αχ, αγία καρτερία, εσύ είσαι ο τρόπος! Πώς να σε κερδίσω εγώ ο τρελός, ο σαστισμένος, εγώ που οι βουερές μηχανές μου στη διαπασών εργάζονται;" 

________________

"Η μοναξιά είνα από χώμα", Μάρω Βαμβουνάκη

Ο φιλοκτήτης κατά heiner müller (απόσπασμα) 

Σύμφωνα με το Σοφοκλή, ο Φιλοκτήτης εγκαταλείπεται από τους Αχαιούς στη Λήμνο όταν δαγκώνεται από ένα φίδι και η πληγή του κακοφορμίζει τόσο, ώστε η μυρωδιά της να είναι ανυπόφορη. Κατά τον ένατο χρόνο του τρωικού πολέμου, ο Οδυσσέας -συνοδεία του Νεοπτολέμου- επιστρέφει στο νησί, προκειμένου να ξεγελάσει το Φιλοκτήτη και να αρπάξει το τόξο του. Ένα τόξο που είχε δωρίσει στον ήρωα ο ίδιος ο Ηρακλής.

Εδώ ο Φιλοκτήτης συνομιλεί με τον Νεοπτόλεμο

[…] Κι ηττήθηκα πριν απ’ την πρώτη μάχη, εκεί

Εκεί όπου κανένα δέντρο δε με βοηθούσε τα χρόνια να μετράω

Όπου ο ήλιος μονάχα τον ίδιο πάντα κύκλο κάνει

Με ίδια πάντα αλλαγή, τον δικό της κύκλο η σελήνη

Ανάμεσα στην τροχιά των απόμακρων άστρων

Αμετακίνητων για το μάτι πάνω στη μαύρη οδό.

Μετά από χίλιες φορές, κουράστηκα να μετράω

Τις ανατολές και τα βασιλέματα. Πες μου, πόσο καιρό

Ήμουνα ο εχθρός του εαυτού μου στον πόλεμό μου.

Στις επιθέσεις εναντίον μου, είχες αυτός όπλα φοβερότερα

Απ’ όσα είχαν για σας της Τροίας οι σιδηρόφρακτοι άνδρες.

Και το φοβερότερο για μένα δεν ήταν ο πόνος

Που έκανε το άρρωστο πόδι να με ρίχνει στη σκόνη.

Ο τρόμος ήταν: ο εχθρός μου που δεν έχει πρόσωπο.

Αν μπορούσα με τα μάτια μου να δω τον εαυτό μου

Με βέλη να καρφώσω στον ήλιο τον άνεμο

Που με κύματα μου λεκιάζει τη θάλασσα, τον καθρέφτη.

Μέσα στο μάτι των ορνίων ίσως να με έβλεπα

Όμως κοντά μου αρκετά τα φέρνει μονάχα το βέλος

Που ταυτόχρονα κάνει τυφλό του βλέμμα τους για το δικό μου.

Πριν από το θάνατο δεν θα μπορούσα να δω το πρόσωπό μου

Κι όχι περισσότερο απ’ όσο κρατάει ένα βλέφαρο.

Για τη στιγμή αυτή ευχαρίστως θα πέθαινα

Ευχαρίστως, για να βλέπω αργά τον εαυτό μου, τον αργό θάνατο.

Θα ήμουνα λοιπόν ο τελευταίος που με είδε

Πριν εξαφανιστώ μέσα στην πείνα των καλεσμένων μου.

Τ’ απομεινάρι, κόκκαλα χωρίς ιδιαίτερες αξιώσεις

Στο ευμετάβλητο κλίμα γίνεται ελαφρότερο, σκόνη.

Ελαφριά πολύ, ο άνεμος γύρω τη σκορπάει, και τίποτε δε μένει.

Έχεις δυό μάτια, δείξε μου το πρόσωπό μου.

Μου παίρνεις το πρόσωπό μου με τα μάτια σου.

Πάρε μακρυά τα μάτια σου, ψέματα λένε, Έλληνα.

Πάρε μακρυά τα μάτια σου, πριν την εικόνα μου

Σου ξεσκάψω από τα μάτια σου με τα νύχια μου.

Ή μήπως το βλέμμα μου ψεύδεται κι ο ίδιος δεν είμαι

Παρά μόνο μνήμη δική μου μ’ εμένα παρελθόντα.

Κρατάς την αναπνοή σου όταν με πλησιάζεις.

Γι’ αυτό και το ξέρω: η βρώμα μου είναι πραγματική.

Πες μου τους νεκρούς και πες πόσος ο καιρός

Από τότε που, μέσα στον πυρετό από την πληγή,

Έβλεπα τον στόλο να χάνεται ασυγκράτητος,

Με βουητό που όλο κι απομακρυνόταν,

Ο ίδιος εγώ όχι πια ορατός με κραυγή κιόλας μη ακουστή

Στ’ αυτί κιόλας το άλλο βουητό, πέρασμα

Από διπλές φτερούγες, που οργώνουν τον άνεμο,

Με αυλακιές αόρατες το αδιάλειπτο γαλάζιο.

Με βιάζεσαι ν’ απαντήσεις, Και δέκα, κι εκατό

Να ‘ναι τα χρόνια, κανείς θεός δεν τα μετακινάει,

Κανένα δάκρυ δεν κάνει τη σκόνη πάλι σάρκα. […]

__________________ 

Heiner Müller (2008) Φιλοκτήτης, Εκδόσεις Άγρα, Αθήνα – σε μετάφραση Ελένης Βαροπούλου

Ο Κρητικός ζωγράφος Ζώρζης (16ος αι.)

Αγιογράφος, από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της πρώιμης μεταβυζαντινής ζωγραφικής, που καταγόταν από εξελληνισμένη βενετική οικογένεια της Κρήτης. Του αποδίδονται πολλά και σημαντικά έργα στην ηπειρωτική Ελλάδα, αλλά η παρουσία του δεν μαρτυρείται σε κτητορικές επιγραφές μνημείων και είναι γνωστή μόνο από άλλες πηγές.

Το παλαιότερο έργο του φαίνεται ότι ήταν η αγιογράφηση της μονής Διονυσίου στο Άγιον Όρος. Σύμφωνα με το χειρόγραφο τυπικό της μονής Διονυσίου του Αγίου Όρους, που χρονολογείται στο 1634 (αριθ. 64), σημειώνεται ότι «ο Ζώρζης ο Κρής» ήταν ο αγιογράφος της μονής, της οποίας το καθολικό και μέρος της τράπεζας, αγιογραφήθηκε το 1547, όπως μαθαίνουμε από τη σχετική κτητορική επιγραφή: εζωγραφήθη δε παρά του θαυμαστού τεχνίτου εκείνου κυρ Ζώρζη του Κρητός, μονής Διονυσίου του Αγίου Όρους, που χρονολογείται στο 1634 (αριθ. 64)

Του έχουν αποδοθεί ακόμα οι τοιχογραφίες του Μ. Μετεώρου, του καθολικού της μονής Ρουσάνου στα Μετέωρα (1560) και της μονής Δοχειαρίου στο Άγιον Όρος (1568), (Βελένης 1974).

                                 Τοιχογραφία Γέννησης Καθολικό Ι. Μονής Δοχειαρίου,1568

Μνημονεύεται επίσης σε κώδικα ζητείας της μονής Δουσίκου ως ευρισκόμενος στο "Κάστρο Κωνσταντινουπόλεως": Του Τζώρτζι του στορίσαντος την εκκλησίαν. Αναφέρεται πως ο αγιογράφος «Τζώρτζης εκ Κάστρου Κωνσταντινουπόλεως» διακόσμησε το 1557 το καθολικό της μονής.

Το Καθολικό Ι. Μονής Αγ. Βησσαρίωνος, Δουσίκου

Όπως φαίνεται στα έργα που του αποδίδονται, ο Ζώρζης ακολούθησε πιστά, από την άποψη της εικονογραφίας και της τεχνοτροπίας, τη λεγόμενη Κρητική Σχολή της αγιογραφίας. Υπήρξε ίσως συνεργάτης του κρητικού Θεοφάνη Μπαθά

 _____________________________

Πηγές:

 http://odysseus.culture.gr/a/5/ga502.jsp?obj_id=8302

 http://www.openarchives.gr/view/595634